portraita

Ο Κ΄λουροτροβάς


Μαρτυρία της γιαγιάς Ελένης Αποστολίδη, το γένος Κούκου, γεννημένη το 1929. Μια ιστορία σαν παραμύθι, από τις αρχές του 20ou αιώνα.

Καταγραφή: Λάμπρος Κάππας, Αισύμη Αλεξανδρούπολης Έβρου, 11 Οκτωβρίου 2014. Συμπληρωματική καταγραφή στις 14 Μαρτίου 2015.
____________________________________________________________
    
« Αυτός ο κ΄λουροτρουβάς έχει μεγάλη ιστορία.  Η Γιαννούλα (ή Κατερίνα;) Αποστολίδου, το γένος Κουτσή, πεθερά της πεθεράς μου (Αναστασία Αποστολίδη, το γένος Μπίκου), είχε πέντε αγόρια, τον Μήτρο, τον Δήμο, τον Κωσταντή, τον Νάσο (Αναστάση) και τον Αλέξη. Αυτοί οι Σαρακατσαναίοι έφευγαν από δω, ανάμεσα Σουφλί και Διδυμότειχο και πήγαιναν να ξεχειμαδιάσουν στον Αίνο.

     Οι Τούρκοι απαγόρευαν τότε να έχουν τον σταυρό οι Χριστιανοί. Ούτε σε σημαίες, σε φλάμπουρα, να βάζουν σταυρό, ή οπουδήποτε αλλού.  Όταν ήρθε ο καιρός να παντρευτεί ο πρώτος της γιος, ο Μήτρος, αφού δεν μπόρεγε να βάλ’ σταυρό στον κ’λουροτροβά, στόλισε τότε αυτή τον κ’λουροτροβά με φούντες σε σχήμα σταυρού και πάντρεψε τον γιο της. Το έθιμο ήταν να πάει ο κουνιάδος, ένας απ’ τ’ αδέρφια τ’ γαμπρού, τον κ’λουροτροβά με την κ’λούρα στην νύφη, στην καλύβα, πριν τον γάμο. Εκεί η νύφη είχε άλλη κ’λούρα κι τρεις φορές τις γύρναγανε τις κ’λούρες. Από πάνω, πιο ψηλά έδωνε ο ένας την μια κ΄λούρα κι από κάτω έδωνε ο άλλος την άλλη τ’ κ΄λούρα.  Άλλαζαν λοιπόν τις κ’λούρες κι στο τέλος ο κουνιάδος έπαιρνε πίσω τον κ’λουροτροβά του μαζί με την κ΄λούρα της νύφης. Τον κ’λουροτροβά θα τον είχανε πάλι στολισμένο για τον επόμενο γάμο...

      Όταν ήρθε η ώρα να παντρευτεί και ο δεύτερος γιος, πάλι στην Αίνο, έβαλε η μάνα του στον ίδιο κ’λουροτροβά και άλλες φούντες σε σχήμα σταυρού και τον πάντρεψε και αυτόν.  Το ίδιο έκανε και με τον τρίτο γιο και με τον τέταρτο, και γύρισε και τον κ’λουροτροβά και έβαλε φούντες και στο πίσω μέρος. Πάλι σα «σταυροί» να γίνουν οι φούντες.

     Όταν ήρθε ο καιρός να παντρευτεί και ο πέμπτος γιος της, ο πεθερός μου ο Αλέξης, είχαν πια «κοπεί» τα σύνορα, κι ήτανε «ελληνικό» και «τουρκικό» και ξεχειμαδιάζανε στο «ελληνικό» πια. Τότε έβαλε επάνω έναν σταυρό, με χρυσά σειρήτια και τον πάντρεψε και αυτόν. Αυτόν τον κ’λουροτροβά τον έχω ακόμα και φαίνονται και οι φούντες και ο σταυρός με τα χρυσά σειρήτια!».



Ευχαριστώ θερμά, την γιαγιά Ελένη, τον Δήμο Αποστολίδη και την Σούλα Παππά, για την φιλοξενία.

Λάμπρος Κάππας - Μελβούρνη Αυστραλίας.