Το μουσείο Σαρακατσάνων, αναπτύσσοντας τις δραστηριότητες του στο τέλος της εποχής που η πολιτιστική μας κληρονομιά αποτελούσε καθημερινότητα, κατέβαλε υπεράνθρωπες προσπάθειες να περισώσει ότι ήταν δυνατόν. Ένας από τους τομείς της δράσης του είναι και αυτός της διάσωσης, συγκέντρωσης και προβολής των εξαιρετικά αξιόλογων παλιών φωτογραφιών που αποτυπώνουν την παραδοσιακή μας ζωή. Βασισμένο λοιπόν στο πλούσιο αρχείο του εκδίδει το παρόν Λεύκωμα με φωτογραφίες των Σαρακατσάνων από όλες τις περιοχές στις οποίες αυτοί βρέθηκαν.
Στο λεύκωμα περιλαμβάνεται, όπως είναι φυσικό, ένα μικρό μόνο μέρος της συλλογής του Μουσείου. Όλες οι φωτογραφίες είναι με ακρίβεια χρονολογημένες. Χρονολογούνται από την δεκαετία του 1910 ως το 1965. Τραβήχτηκαν από πλανόδιους φωτογράφους ή από φωτογράφους των πόλεων στις οποίες κατέβαιναν οι Σαρακατσάνοι για διάφορες εργασίες τους.
Εκτίθενται με χρονολογική σειρά, ανά δεκαετία. Κρίθηκε σκόπιμο όμως να επιλεγούν, από το σύνολο τους, αυτές του γάμου με χρονολογική σειρά επίσης. Ο κυριότερος λόγος της συγκεκριμένης επιλογής είναι ότι αυτή η κορυφαία στιγμή της κοινωνικής ζωής των Σαρακατσάνων συνοδεύεται από τα καλύτερα ίσως δείγματα της υφαντικής και κεντητικής τους τέχνης.
Εκτιμούμε πως σ' αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται και η σημαντική συμβολή του παρόντος Λευκώματος. Στο ότι δηλαδή προσφέρει πλούσιo υλικό στον ειδικό να παρακολουθήσει τις αλλαγές στα επιμέρους στοιχεία των ανδρικών και γυναικείων ενδυμασιών, που προέκυψαν ανά δεκαετία. Εύκολα μπορεί να αναγνωρίσει κανείς στις μέρες μας τη σύγχυση που επικρατεί γύρω από αυτό το ζήτημα. Φαινόμενα απαράδεκτων συνδυασμών, στο όνομα μάλιστα της διατήρησης της παράδοσης μας, συνοδεύουν τις φολκλορικές εκδηλώσεις ανά την επικράτεια.
Ο αναγνώστης θα συναντήσει τους Σαρακατσάνους, στις σελίδες του, σε όλες σχεδόν τις στιγμές της καθημερινής του ζωής. Σε στιγμές εργασίας, αλλά και σκόλης. Στα καλύβια τους, στις τσιατούρες τους, στο άρμεγμα, στην κάθοδο τους στο παζάρι.
Αφιερώνεται, τιμής ένεκεν στους Σαρακατσάνους όλης της Ελλάδας που με ευγένεια προσέφεραν τις φωτογραφίες τους για την επίτευξη τους παρόντος εγχειρήματος.
